ارزیابی تنوع ژنتیکی و تجزیه ارتباط برای مقاومت به ویروس موزائیک زرد کدو zymv در توده های بومی خربزه ایرانی (cucumis melo l.) با استفاده از نشانگرهای issr

گونه های مختلف خانواده کدوئیان بویژه انواع ملون (cucumis melo l.) از مهمترین منابع غذایی بشر می باشند که گسترش جهانی دارند. از مهمترین عوامل محدودکننده تولید ملون ها، بیماری های ویروسی مانند ویروس zymv می باشد که گاهی تا 100 درصد عملکرد را از بین می برد. به منظور شناسایی ژنوتیپ های مقاوم و مکان های مرتبط با مقاومت به این ویروس، میزان مقاومت 32 توده و 12 رقم هیبرید ملون نسبت به ویروس zymv با روش das-elisa ارزیابی شد. نتایج حاصل نشان داد که تفاوت معنی داری (در سطح یک درصد) بین ژنوتیپ های مورد مطالعه به لحاض غلظت ویروس وجود دارد. رقم هیبرید pi414723 فاقد آلودگی ولی رقم charantaio t بیشترین میزان حساسیت و غلظت ویروسی (867/1) را نشان داد. همچنین تنوع ژنتیکی 11 توده و 12 رقم ملون با استفاده از 20 آغازگر issr بررسی شد. آغازگرهای مورد استفاده 311 مکان تولید نمودند که 26/52 درصد آنها چند شکل بودند. بیشترین (135/0) و کمترین (031/0) میزان هتروزیگوسیتی (he) و بیشترین (23/1) و کمترین (058/1) تعداد الل های موثر (ne) به ترتیب مربوط به آغازگرهای ubc820 و ubc857 بود. میانگین هتروزیگوسیتی کل ارقام و توده ها 155/0 بود. متوسط هتروزیگوسیتی ارقام هیبرید بیشتر از توده ها بود. تجزیه خوشه ای بر مبنای ضریب تطابق ساده و روش upgma توده ها و ارقام مورد مطالعه را در 7 گروه قرار داد. در بررسی ساختار جمعیت بوسیله نرم افزار structure 2.3.1 نیز، میزان 7k= به عنوان بهترین k برای گروه بندی دندروگرام تعیین شد. بیشترین فاصله ژنتیکی بین توده درگزی و هیبرید durango و کمترین فاصله ژنتیکی بین توده های درگزی و خاتونی بود. مکان یابی ارتباطی برای ویروس zymv با استفاده از نشانگرهای issr و روش mlm نشان داد که مکان های 855l، 867n و 885i (دارای بیشترین r2 و مقدار p-value کمتر از 1 درصد) احتمالا بیشترین ارتباط را با صفت مقاومت به ویروس zymv دارند. استفاده از این نشانگرها، امکان مکان یابی دقیق مقاومت به این ویروس را فراهم خواهد ساخت.